2012/09/26

Datorren denboraldiari begira, zer?

Dudarik gabe, lanean murgilduta izango dira honezkero klubeko zuzendaritzakoak eta talde tekniko osoa. Kirolariak maiz zoriondu ditugu, eta uste dut urte osoan lan isil eta esker gaitzekoan aritzen diren arduradun horiek ere merezi dutela errekonozimendua. Bejondeiela haiei ere, beraz. Konfiantza dut gure arduradunengan; baina, azken denboraldietako neguetan gertatutakoa ikusita, zezenari adarretatik heltzeko garaia dela uste dut. Bertsolari txapeldun handi hark esan zuen bezala: “damu guztiak alferrik dira / garaia pasa ondoren”.

Pentsatzen dut amaitu berri den denboraldiaren analisia eta ongi nahiz gaizki egindakoaren diagnostiko zintzoa egin beharko dutela aurrena. Ongi egindakoa errepikatzearekin edo zertxobait hobetzearekin nahikoa izan daiteke. Gaizki egindakoari, ordea, aurrez aurre begiratu behar zaio, beldurrik gabe onartu eta hausnartu; beste biderik ez baitago okerrak zuzentzeko. Ez da lantegi makala, noski. Gogoeta horren beharra adierazi zuen Donostiarrako presidente Alberto Goitiak, klubaren webgunean azaldu den elkarrizketa honetan.

Zinez uste dut alderdi hau dela Donostiarraren alderdi ahula, “Akilesen orpoa”: Donostiako arraunean dauden proiektu desberdinak uztartzeko edo egokitzeko dauden zailtasunak; hau da, proiektuen arteko lehentasun-graduak ezartzean eta proiektuek elkarri jaten dioten esparrua mugatzean dauden iritzi desberdinen arteko tirabira deportiboa. Nahiz eta tirabira askatzeko negoziazioa “rollo” onez egin. Eta, hara, negoziazioz adostutako negu-prestakuntza horixe jarri da mahai gainean, “gaizki” egindako gauzen artean, denboraldiaren lehen diagnostikoetan. Ez dut, gainera, nik jarri mahai gainean, klub barneko tekniko, kirolari eta arduradunek egin dute. Lehen esan bezala, akatsak beldurrik gabe onartu eta hausnartu behar badira, nola ez ba egin?

Espektatiba handiegiak eduki izana ere aipatzen da, horrek gehiegizko presioa eta, gero, dezepzioa sortu duelakoan. Baina ez al zen, ba, normala aurtengoan espektatibak igotzea? Aspaldian ikusi diren osagairik onenak bildu ditu Donostiarrak aurten, eta hori arduradunen meritua da dudarik gabe: argi dago plantillak bazuela kalitatea udara hobea egiteko, denboraldiaren azken aldera frogatu denez; arraunaren berri dakien zentzuzko inork ez du zalantzan jartzen Mendi entrenatzaile bikaina dela; B traineruak talde sendoa bildu eta denboraldi ikaragarria egin du, badago hor etorkizuna bermatua puska baterako; Donostiako herritarrok sekula erakutsi dugun laguntasunik handiena erakutsi diogu traineruari. Eta, gainera, esan zidaten Donostiako klubak inoiz baino gehiago zeudela bat eginik proiektuaren inguruan, inoiz baino interes biziagoa zutela trainerua ondo ibil zedin, hainbat arrazoirengatik. Berriro diot horren meritua aitortu egin behar zaiela Donostiarrako arduradunei eta Donostiako beste klub denei.

Alabaina, traineru nagusiari (A traineruari) dagokionez, Kontxako txinparta ezin pozgarriago hori kenduta, esango nuke traineruaren inoizko dezepziorik handiena izan dugula aurten. Onartzen dut iritzi subjektiboa dela, baina nire ustez ez da espero zitekeenera iritsi, eta ez du Liga osoak izan duen kalitate hobekuntzaren erritmoa jarraitu. Eta erritmo hori handitu egingo da urtez urte.

Beraz, datorren denboraldiari begira zer? Geroak esan beza. Zezenari, ordea, adarretatik heldu behar zaio; eta gero gerokoak. Baina ez daitezela damu guztiak alferrik izan.

2012/09/18

Ei, sanjuandarrak, 1879 eta 1920ko Kontxak donostiarronak dira !

Ba horixe, adiskide sanjuandarrak: Pasai Donibaneko herriak 10 Kontxako Bandera irabazi ditu historian zehar, ez gehiago ez gutxiago; eta 10 horien artean ez dago ez 1879koa, ez eta 1920koa ere. Bi horiek Donostiak irabazi baitzituen.

Kontua da azken urteotan kamiseta berezi bat soinean daramatela etortzen direla Kontxara zale asko traineru sanjuandarra animatzera: kolore arrosaren gainean zerrenda beltz bat du kamiseta horrek, San Juanek irabazitako banderen urteak goitik behera biltzen dituena. Ni kamiseta horri arreta handirik eskaini gabea nintzen, baina duela egun batzuk adiskide batek galdetu zidan ea datu horiek ondo zeuden, garaipen gehitxo irudituta-edo, eta zuzenean 1879 eta 1920 urteak aipatu zizkidan.

Egia da Kontxako Banderaren edizio askoren inguruan eztabaida eta zalantza ugari izan direla, baina duela dozena bat urte Rafael Aguirrek argitaratutako ikerketa lanaren ondoren (*), gauza asko argi geratu dira. Eta bada garaia datuak eguneratu eta zuzentzekoa, hutsegite gehiegi egiten baitira hedabideetako hainbat informazio eta palmaresetan. Baita (bereziki mingarria) Donostiako alkatearen ahotan ere, Kontxako Banderaren aurkezpen egunean bertan.
Hementxe duzue palmares zuzena Gipuzkoako Federazioaren webgunean (urtez urteko irabazleak, eta behean herri irabazleen zerrenda).

Adiskide sanjuandar bati galdetuta honako erantzuna jaso zen: 1879koa ez dago argi zeinek irabazi zuen San Juanek ala Donostiak, eta 1920ean tranpa egin zuen Donostiak eta Zarautzen jokatu zen bigarren estropada. Tira, ikustagun:

1879
Izagirre alkateak berak aurkezpen ofizialean esan zuena esan bazuen ere, Pasaiako Avante ez zen izan Kontxako Bandera bat irabazi zuen lehen trainerua. Luzaro hala uste izan bazen ere, gaur egun badakigu ez dela horrela. Rafael Aguirrek datu xeheak eskaintzen dizkigu horren inguruan (lehen hiru hitzak nahikoak diren arren):

"No se presentó la "Avante" de Pasajes de San Juan, patroneada por Ramon Goicoechea, ya inscrita. Y la lucha se redujo a tres embarcaciones, siendo el resultado:

1.   Lequeitiarra, matrícula S.S., con remeros de San Sebastian. Patrón Juan Cruz Carril, con bandera roja, en 20'12''
2.   Santa Justina, matrícula S.S., con remeros de Orio, Patron Jose Maria Michelena Loidi, bandera blanca, No consta el tiempo.
3.   Ondarroa, matrícula de Ondarroa, con remeros de Orio. Sin tiempo."

Datu zehatz eta konkretuak. Ez dut kontrako argudio zentzudunik ikusten. Kontxako lehen bandera, 1879koa, Juan Kruz Karril “Txorrolo” handiaren traineru donostiarrak irabazi zuen.

1920
Aurrena liburuko testua jarriko dut, eta gero emango dut iritzia.
                                         
"Primer domingo (...)
Primera tanda:                                     Segunda tanda
1. San Juan 20'12                               1. Santurce 20'39
2. San Sebastián 20'22                       2. Fuenterrabia 21’12
(...)                                                     (…)

Al termino de la segunda tanda, el delegado pasaitarra presentó una reclamación contra San Sebastian, por haber entrado dejando a babor la baliza tres siendo la suya la dos y contrariamente al reglamento vigente en la época. Dado que este hecho no había supuesto ventaja alguna a la Nuestra Señora del Carmen de Kiriko, ni había perjudicado a ninguna otra embarcación, el jurado desestimó la queja.”

Beste nonbait irakurria dut antolakuntzak ez zuela sobrako bosgarren baliza bat kendu eta hortik etorri zela Kirikoren nahasmendua-edo. Nolanahi ere, San Juan eta Donostia sailkatu ziren bigarren jardunaldirako; eta ez ahaztu garai hartan traineruak trukatu egiten zirela bigarren jardunaldi horretan. Segi dezagun Rafael Aguirreren kontakizunarekin.

Kiriko, 1920ko traineru donostiarrean

“(...) el domingo día 12 solo se presentó la tripulación de San Sebastian con la trainera de Pasajes San Juan, pues estaba regulado que había cambio de trainera. Tras una espera de 13 minutos, se dio la salida a la trainera donostiarra, que hizo el recorrido en un extraordinario registro de 19,45''

Al desembarcar en el muelle, el grupo sanjuandarra encargado de recoger la embarcación se dedicó a lavarla con aire provocador, como si hubiera quedado contaminada por los donostiarras. Se produjeron enfrentamientos, (...) no pasaron a mayores.

Se decía que el "forfait" de San Juan era debido a la superioridad de su trainera, mucho más ligera que Nuestra Señora del Carmen, y el terror a una clara victoria de los hombres de Kiriko, al utilizarla en la tanda de honor.

Disconformes con la decisión oficial San Juan y Santurce se enfrentaron el 26 de septiembre en aguas de Zarautz. Vencieron los sanjuandarras con 17,26 por 18 segundos de diferencia.”

Beno, hasteko, Donostiak tranparik egin zuenik ez dut uste. Hutsegite bat egin zuen, baina tranparik ez.

Baina, hala balitz ere, besterik gabe epaimahaiaren erabakiarekin konforme ez egoteak ez du ezer baldintzatzen. Onerako edo txarrerako, hark du erabakimena eta onartu beharra dago. 1983ko boikota egin zutenek arrazoia zuten seguru asko, baina bandera Oriok irabazi zuen. Eta 2005ekoa Hondarribiak. Donostiak 1920ko bigarren jardunaldian parte hartu zuen, eta San Juanek ez. San Juanek eta Santurtzik Zarautzen egin zutena ez dakit zer izango zen, baina Kontxako Bandera ez behintzat. Bandera hura San Juanek irabazi zuela defendatzea absurdoa da.

Adibidez, 1895ekoan Donostiak ezin izan zuen parte hartu, antolatzaileek hala erabaki zutelako (azken 7 ediziotan garaile izan zen Donostia, eta, hau baztertuta, inguruko herrietako traineruak etortzera anima zitezen nahi zuten antolatzaileek), eta donostiarrek egin zuten aparteko protesta estropada bat; baina inori ez zaio okurritzen edizio hori Donostiari konputatzea. Ez eta 1921ekoa ere, nahiz eta bi igandeen baturan denbora hobea egin zuen Donostiak Pasaiako La Union-ek baino; baina, garai hartan, ohorezko txandakoek bakarrik irabaz zezaketen bandera, eta Donostiak lehen txandan hartu zuen parte bigarren igandean. Inori ez zaio okurritzen edizio hura erreibindikatzea donostiarrontzat. 1921ekoa Pasaiako (ez Pasai San Juaneko) La Unión-ek irabazi zuen, eta kitto.

Amaitzeko, ez dut uste ahaztekoa denik Rafael Aguirreren testuan letra lodiz markatutakoa: lehen jardunaldian 10 segundoko tarte eskasa izan ondoren, traineruen trukeak asko aldatuko zituen joko baldintzak bigarrenean, eta bigarren igandean Kirikoren mutilek traineru pasaitarrean lortutako denbora bikainak arrazoia ematen dio uste horri. Hortxe uzten dut datua.

(*) AGIRRE, Rafael: DONOSTIAKO ESTROPADAK 1879 -2001 REGATAS DE LA CONCHA. Kutxa, Donostia, 2001.

2012/09/10

Bikain atzo gure traineru bipolarra

Baziren 10 urte luze atzo lortutako hainbat gauza lortzen ez zirela: adibidez, irabazletik minutu bat baino denbora gutxiagora iristea eta bi jardunaldien baturan irabazletik bi minututik behera geratzea (Arraun Lagunak, 2002). Baita (ekaitz edo besteren lesiorik gabe) zortzigarren postuari ihes egitea (Arraun Lagunak, 2001).

Eta 20 urte dira ia (erraz esaten da) traineru donostiar bat 20 minututik jaitsi zen azken alditik. Telebistan bigarren aldia dela esan bazuten ere (eta gaur egunkariren batek ere hala dio), bosgarren aldia da donostiarrek muga hori gainditzen dutena: Arraun Lagunak 19:48,61 (1991), Ur Kirolak 19:50,62 (1993), Arraun Lagunak 19:50,81 (1992), Arraun Lagunak 19:56,89 (1993) eta atzo Donostiarrak 19:54,24. Kaiku indartsutik 44 segundo eskasera, eta Astillerorekin buruz buruko lehia estuan. Bi jardunaldiak batuta, donostiarren historiako hirugarren denbora onena lortu zen 1991 eta 1992ko Arraun Lagunaken atzetik.

Atzo lortu zena, beraz, kontuan hartzekoa da, eta esan liteke donostiarrok gure bandera nagusian aspalditik jasotzen dugun poz apurrenetako bat izan zela. Hor duzue irudian, 3. minutuan estropada buru gure trainerua. Ederra izan zen ikustea nola estropada osoan neurria emanez ibili ziren gure mutilak, eutsi eta eutsi. Eta harrobiko 8 arraunlari izanda traineruan. Bejondeizuela, benetan!

Horregatik, are tamalgarriagoa izan zen lehen jardunaldian izandako emaitza. Nabarmena da badela ontzi horretan materia nahikoa atzoko neurritik hurbilago ibiltzeko. Baina, denboraldi osoan bezala, irregulartasuna izan da nagusi Kontxan ere: huts handiko estropadak eta maila oneko estropadak. Hori izan da aurtengo Donostiarra bipolarraren gurutzea.

Tira, espero dezagun atzokoa inflexio puntu bat izatea. Hiri eta klub honek eman dezakeenaren lehen zantzuak izan daitezela. Bestalde, guztiz pozgarria izan zen hainbeste eta hainbeste bandera eta kamiseta ikustea donostiarron etxe, balkoi eta soinean (ez ordea alkatearenean eta zinegotzi batzuenean).

Eta noski, txalo bero bat Kaiarribako arranplan iskanbila eta giroa jartzen ibili ziren arraunzale burrunbatsu horiei. AUPA DONOSTIARRA!!!

2012/09/06

Kontxako Bandera Donostian azken aldiz utzi zuen elkartearen historia liburu batean

Kontxako Bandera puri-purian dugu egunotan eta, nola ez, bandera etxera ekarri ez dugun denbora luzea datorkigu gogora gehiegitan donostiarroi. Dakizuen bezala, irabazitako banderen rankingean 3.ak bagara ere, 1950 urtean irabazi zuen traineru donostiar batek azken aldiz Kontxako Bandera, duela 62 urte luze jada. Bada zeozer, zeozer badenez. Eta, noski, Parte Zaharreko Esperanza kirol elkartea izaten da hizpide horrelako oroitzapenetan, elkarte horixe izan baitzen bandera horri Donostian eutsi ziona.

Kontua da 100 urte betetzen dituela Esperanzak aurten, 1912an sortu zenez. Mendeurrena ospatzeko ekitaldi edo ekintzen artean, soziedadearen bizitza xeheki biltzen duen liburu bat egitea erabaki zuten, eta liburu horren berri ematen digu bere egileak, Iñigo Aguayok, Irutxuloko HITZAk gaurko alean. Gaur egun bizirik Inus Etxeberria besterik ez duen arraun talde hura 1948-1958 hamarkadan ibili zen indar betean, eta traineru hari buruzko gauza jakingarriak kontatzen dizkigu Aguayok elkarrizketan. Liburua irakurtzeko harra ere sortzen digu barnean. Niri bai behintzat.

Beste baterako utziko dugu traineru hau aipatzen den guztietan "arrautza" aipatzen duten beste herrietako arraunzaleei erantzuna ematea; izango da beste uneren bat zozoak, beleak eta ipurdiak haizatzeko.